Van familienaam tot gelukssymbool

De ontwikkeling van het Toyota logo

Toyota heeft sinds de jaren 30 van de vorige eeuw veel zorg besteed aan de herkenbaarheid van zijn beeldmerk. Het huidige Toyota logo is alweer 27 jaar oud, maar nog net zo vol zeggingskracht als toen het voor het eerst op de neus van een Toyota verscheen. Een korte historie van een wereldlogo.

  • In april 1935 bracht de kersverse autodivisie van Toyoda Automatic Loom Works Ltd. zijn eerste personenauto uit, het model AA. Die auto werd verkocht onder de merknaam Toyoda. De AA was voorzien van twee beeldmerken: een logo met simpelweg de merknaam centraal, en een fraai motorkapornament, dat bestond uit een gevleugelde cirkel, waarin de naam Toyoda werd verbeeld in gestileerde Japanse karakters.

  • Eén letter verschil

    Aangezien ‘Automatic Loom Works’ voor ‘fabrikant van automatische weefgetouwen’ stond was het voor de familie Toyoda vrij snel duidelijk dat het nieuwe automobielavontuur beter kon worden gepromoot met een andere naam. En dus werd in juli 1936 een prijsvraag uitgeschreven. De inzet: een merknaam voor de automobieltak. De hoofdprijs: 100 Yen. Naar verluidt kwamen er 27.000 inzendingen binnen.

    De winnende oplossing bestond uit een cirkel, waarin de gestileerde Japanse karakters voor de naam Toyoda stonden. Topman Risburō Toyoda pleitte voor een andere naam: Toyota. Het scheelde maar één penseelstreek in het traditionele Japanse schrift, maar het had veel gevolgen.

  • Geluksletters

    Niet alleen lag de nieuwe naam beter in het (Japanse) gehoor, maar Japanners zijn ook dol op symboliek, en daar voorzag de winnende inzending perfect in: er schuilt namelijk veel betekenis in het aantal schrijfbewegingen dat je moet maken bij de verschillende karakters in het Japanse schrift. De karakters voor het woord Toyota schrijf je met acht penseelstreken, en dat getal staat voor rijkdom en voorspoed. Bovendien symboliseerde de introductie van een eigen naam voor de autodivisie de stap van een relatief onafhankelijk familiebedrijf naar een wereldwijde onderneming.

Universeel logo

Het nieuwe beeldmerk werd het bedrijfslogo van Toyota; de auto’s kregen de nieuwe merknaam in letters en daarnaast vaak een eigen, modelspecifiek logo. In 1989 introduceerde Toyota een nieuw logo dat vanaf dat moment op álle Toyota’s zou verschijnen. Doel was om elke Toyota, waar ter wereld die ook rondreed, meteen te herkennen en te kunnen onderscheiden van alle concurrenten. Er werd vijf jaar over het ontwerp gedaan, en ook nu speelde symboliek een belangrijke rol.

Drie ovalen

Het Toyota logo anno nu bestaat uit drie ovalen; de twee binnenste staan voor het hart van de consument en het hart van Toyota – ze zijn met elkaar vervlochten om de onderlinge band van vertrouwen en wederzijds voordeel te benadrukken. Bovendien vormen ze samen de letter ‘T’ van Toyota én een stuurwiel – want het gaat natuurlijk wel over auto’s. De buitenste ovaal symboliseert de wereld, die Toyota ‘omarmt’. Elke ovaal heeft een andere dikte; dat staat weer symbool voor de manier waarop traditioneel met penseelstreken het Japanse schrift wordt geschreven.

Die vijf jaar ontwikkelingstijd voor dit logo hebben Toyota geen windeieren gelegd. Toyota’s zijn altijd en overal herkenbaar en het merkimago is, mede dankzij die drie ovalen, beter dan ooit: in 2015 stond Toyota in de toonaangevende jaarlijkse merkenlijst van het Britse merkadviesbureau Interbrand op de zesde plaats in de top 100 van meest waardevolle merken ter wereld. Als eerste Japanse merk én als eerste automerk in de lijst.